Bayram Ali Çetinkaya

            İhlâs, inanç aleminde en önemli ahlâkî vasıftır. Zira kalplerinde imanlarını ihlâsla yaşatanlar için kötü âhlak söz konusu olmaz. İhlâs; kibir, gurur, ucub, riya, hırs, haset, gazap, şöhret gibi reziletleri yok eder. Böylece kalp temizlenir.[1]

            Kalbin temizliği ve güzelliğinin işareti, Mehmed Zâhid Kotku’ya göre, dilinden Allah’ın razı olacağı güzel şeyleri söylemek, nasihat ve irşat gibi beğenilen, istenilen makbul amelleri yapmaktır.[2]

Kalbin Merkezi Yürektir

Aklı, gönlün hafızası olarak kabul eden[3]Kotku, kişinin içinin arınması için kirli olanların temizlenmesi gerektiğini bildirir. Zira ona göre kalp, kendisine uyulan bir hükümdar gibidir. “Vücudun rahatlığı, tabii ki kalbin rahatlığına bağlıdır. Zira kalbi rahat olmayanın, vücudunun rahat olması mümkün değildir. Öyleyse insana ve bâhusus mü’min ve muvahhide yakışan Hakk’a layıkıyla ve usulüyle daima zikre kendini alıştırmaktır.”[4]

Bedenin salahı ve felahı kalbin salahıyla doğrudan ilişkilidir.[5] Onun için her iyilik ve güzellik mutluluk ve selamet kalbe bağlıdır. Nitekim kalp, adeta atılmış oklar için konulmuş bir hedef gibidir.[6]

Mehmed Zâhid Kotku, insanların dünya hayatında iki şeye ihtiyacından haber verir. Bunların birincisi kalbin muhafazası ve selameti, ikincisi ise, bunları ahlâkın faziletiyle kalbi beslemektir.[7] Bununla birlikte kalbi tüm takıntı ve yüklerden kurtarmak gerekir. Kalbin bütün hatıralardan ve fikirlerden arındırılıp boşaltılması gerekir ki, kalbe teveccüh gerçekleşsin.[8]

Yorumlar