Anadolu İlahiyat Akademisi’nin düzenleyeceği “İslam Düşüncesinde Felsefi Ekol ve Akımlar, İslam Felsefesi ve Ekollerinin Ortaya Çıkışı” başlıklı konferans dizisinin dördüncü oturumunda Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya “Tercüme Hareketleri” konulu bir sunum gerçekleştirecektir. (23 Ekim 2021, Saat: 13.30)

29.09.2021

Emanet, emin kimselere teslim edilir. Ancak emanetin ağırlığı, yer ve dağlara büyük yük getirmişti. Sadece insan bu yükü taşımaya aday oldu. Kur’ân’ın ifadesiyle ‘o çok zalim, çok cahildir.’ El, dil, kalp ve gönül, emanet ve güven mekanlarıdır. İman, güvenle beraber bulunur. Bundan dolayı Kutlu Peygamberimiz (s), ‘mü’mini başkalarının kendisinden emin olduğu kimse’ olarak tarif eder. (Buhari, İman, 7) İyilik beklenen insan ile kötülüğünden güvende olunan insan, mü’min karakterini göstermektedir. Emin olan kişi, aynı zamanda vefa sahibi olan kimsedir. İhanet eden, zarar veren ve hile yapan kişi, iman insanı olmaktan çıkar. Sözünde ve özünde doğru olan, emaneti koruyan, konuştuğunda hakikati söyleyen emin ve mü’min kişidir.

06.08.2021

Tebessüm eden yüzüyle adeta gözlerinin içi gülüyor. Yaptığı işin kendisine verdiği mutluluk öncelikle yüzünde ve gözlerinde, sonra da adeta bütün vücudunda ve mimiklerinde/tavırlarında görülebiliyor. Takım elbiseli haliyle duruşu, atölye/iş kıyafetiyle yer değiştirdiğinde yılların ustası Ali Amca ortaya çıkıyor. Takım elbisesinin içine giydiği beyaz gömlek, adeta onun kalbinin ne kadar temiz, yüreğinin ne kadar pak olduğunu yansıtıyor. Beyaz gömleğinin kol düğmeleri ve yakasına kadar iliklenmiş ön gömlek düğmeleri, ona karşı ayrı bir saygınlık kazandırmaktadır. Beyaz gömleğinin üzerine giydiği günümüzde artık moda olmayan takım yeleği, muhatabı için, kendisine ayrı bir hürmet gösterme duygusu katmaktadır. Ali Amca’nın öpülesi elleri yıllardır çalıştığını gösterircesine büyük ve damarlı bir görüntüye sahip. Parmağındaki gümüş yüzüğüyle daha bir zarif görünmektedir.

03.08.2021

Güvenin olduğu hallerde fitne ve fesat yoktur. Güven zulmü yok eder, zâlimi hareketsiz bırakır. Onun için güven vermeyen ziyandadır; hem kendine hem de başkasına zarar verir. Nitekim Nemrut, İbrahim’in emin bir kul ve peygamber olduğunu görünce, ona zarar veremedi. İsmail, Allah’a güvendiği için babası İbrahim’e itaat etti ve bıçak onu kesmedi. Güvenilir olduğu için Mısır’ın firavunu, Yusuf’a itimat etti. Nuh, sözüne güvenildiği için, zalimlerin tacizine uğramadı ve gemisi güvenilir bir liman oldu. Musa el-Emin’den başkasına kulluk etmediği için Kızıldeniz’i güvenle geçti. Güvenilir İsa’yı, Roma’nın zâlimleri alt edemedi. Mekke’nin müşrikleri, Hz. Peygamber’e (s) inanmadıkları halde, değerli eşyalarını ve paralarını ona teslim ettiler; ve ona Muhammedü’l-Emin adını verdiler. Hz. Peygamber (s), aynı zamanda ‘güvenilir bir öğütçü’ idi. Haksızlık ve zulüm, güveni yok eder. Güven, adaleti çağırır, iyiliğin kapılarını açar. İyiliğin açtığı fayda hanelerine güven anahtarıyla girilir.

29.07.2021

İnsanların gözleri olduğunu söyleyen Ebu Gudde, ancak der, onlar zamanın değeri konusunda kördürler. Geçmiş geri döndürülmeyen bir zamandır. Bundan dolayı kendisinden başka hiçbir şey, geçirilen zamandan daha kıymetli ve ona denk olmaz. Çünkü vakit, insanın ömrüdür. Zamanın akıp gitmesiyle her şeyde bir değişim, devinim ve dönüşüm meydana gelir. Vaktin geçtiği gibi, insanın kendisini duruyor zannetmesi aldanmadan başka bir şey değildir. Vakti en güzel ve verimli şekilde değerlendirmek fayda getirir. Aksi takdirde zamanı öldürmek, ferdi öldürmek ve dolayısıyla cemiyeti öldürmektir. Üstat Ebu Gudde, zamanın tarafsız olmadığını ifade eder. Vakit, ona göre, ‘Ya sevgili bir dosttur ya da azılı bir düşmandır.’ Bundan dolayı, iki nimetin kıymetini çok bilmek ve farkında olmak istikametin gereğidir. Onlar sağlık/sıhhat ve boş vakittir. Bu iki konuyu değerlendirme konusunda âdemoğlu bir aldanma içindedir.

21.07.2021

Vakit zayi edilen en ucuz şeydir. Hakikatte zaman altından daha değerli bir cevherdir. Zaman, birim ölçüsü olarak aynı sürede bir zamandan daha bereketli olabilir. Zira faydalı ve dolu geçirilmiş bir gün, boşa geçirilen bir günden daha faziletlidir. Yine bir ay, başka bir aydan daha hayırlı olabilir. Ramazan ayındaki Kadir gecesinin, ‘bin aydan daha hayırlı’ ve değerli olduğunu alemlerin Rabb’i bildirmektedir Abdülfettah Ebu Gudde, mü’min kişinin iki korku arasında gidip geldiğini söylemektedir. İnanan kişi, gelip geçen ömür ve kalan ömür arasında iki korkuyu yaşamaktadır. Zaman en büyük sermaye olduğu için, ‘vakit nakittir.’ Nitekim ömür de kısadır. O halde yapılması gereken vakitleri düzenlemektir. Zamanın planlı ve programlı olarak düzenlenmesi ömrü uzatacaktır. Nitekim başa gelebilecek en büyük musibetlerden birisi, vakti bir kazanç elde etmeden yararsız bir şekilde boşa geçirmektir.

21.07.2021

İbrahim’in yakarışları, zürriyetini hikmet, hüküm ve hükümdarlık sahibi yapar. Soyundan gelen nebiler, resuller, hükümdarlar, azizler, sultanlar ve vezirler, yakarışların meyveleridir. Umut ve mücadele İbrahim’in karakteridir. Hiçbir şeyin gizli kalmayacağı varlık âlemi, İbrahim için tevhit dünyasıdır. O bilir ki, yerde ve göklerde hiçbir şey gizli kalmaz. Gerçek hüküm ve hükümdarlık, Hâkimler Hâkimi’nindir. Ümitsizlik İbrahim’in mücadele dünyasında yoktur. O, putperest babası Âzer için bile yakarıştadır. Yalnız o, sadece ailesi için dua makamında değildir. İnananlar ve tevhid ehli için İbrahim, her daim yakarışını sürdürür. Babası ve onun gibi sapanları, delaletten kurtuluşa ulaştırması için Allah’a yalvarır.

21.07.2021

Baba evi, halkın yaşadığı bir yurt gibidir. Ev halkı için baba evi bir sığınaktır, limandır. Güvenli liman baba evi, fırtınalar ve tufanlara karşı aile halkını korur. Gönlüne ve kucağına alır. Sarmalar, sevgi ve muhabbeti yüreklere taşır. Hangi yaşta olursa olsun baba evi, her zaman sığınılacak bir mekandır, yuvadır. Ailenin barındığı ortam baba evi, güzelliklerin yeridir. Mutluluk ve huzuru arayan için, baba evi ne güzel bir mekandır. Bu mekân mabet gibi kutsal bir mahaldir. Nitekim aile ocağındaki azizlere (ana ve babaya) itaat etme, ilahî bir buyruktur. İsyan ve şirkin dışında baba evindeki büyükleri dinlemek, iki cihan mutluluğunu verir/kazandırır. Baba evi, nesillerin taşıdığı değerlerin yaşandığı nadide bir mahaldir. Taç Mahal gibi, estetik ve zarafetin kuralları orada öğrenilir. İrfanî haller orada yaşanır. Ahlâk ve edep, ilk önce baba ocağında kazanılır. Baba evi, bir mekteptir. Bu mektep, hayat okuludur. İnsanı, bütün ömrünce yaşayacağı hayata hazırlar.

19.07.2021

İslâm ahlâk düşüncesi, İslâm düşünce mirasının üzerinde çalışılan önemli alanlarından birisidir. Ahlâk, klasik dönem olarak nitelediğimiz İslâm düşüncesinin ilk dönemlerinde tefsir, hadis, fıkıh, kelâm ve tasavvuf gibi disiplinlerde yer bulsa da felsefede olduğu kadar sistemli bir şekilde ele alınmamıştır. Her şeyden önce ahlâk, pratik felsefî disiplinler arasında kabul edildiğinden felsefe çatısı al-tında mütalaa edilse de, ahlâkın neredeyse bütün dinî ilimlere ya-yılan geniş bir alanı vardır. Bu durum, İslâm Ahlâk Esasları ve Felsefesi hakkında araştırma yapmayı ve konuyu İslâm düşüncesi bağlamında ele almayı gerektirmektedir.

12.07.2021

Zamanın akıp gitmesiyle her şeyde bir değişim, devinim ve dönüşüm meydana gelir. Vaktin geçtiği gibi, insanın kendisini duruyor zannetmesi aldanmadan başka bir şey değildir. Vakti en güzel ve verimli şekilde değerlendirmek fayda getirir. Aksi takdirde zamanı öldürmek, ferdi öldürmek ve dolayısıyla cemiyeti öldürmektir. Üstat Ebu Gudde, zamanın tarafsız olmadığını ifade eder. Vakit, ona göre, ‘Ya sevgili bir dosttur ya da azılı bir düşmandır.’ Bundan dolayı, iki nimetin kıymetini çok bilmek ve farkında olmak istikametin gereğidir. Onlar sağlık/sıhhat ve boş vakittir. Bu iki konuyu değerlendirme konusunda âdemoğlu bir aldanma içindedir.

07.07.2021