Akıl ve duygu, insanı tanımlayan iki önemli nimettir/hediyedir. Şeref ve onur da, bu iki önemli vasıfla kazanılır. Bunlardan yoksun olan, “hayvanlar gibidir, belki de daha da aşağıdadır (Furkan, 44). Anne rahminden kabre kadar süren hayat yolculuğunda, Allah’ın dışında insana en yakın olan ailesidir.

14.07.2017

Türkiye’de entelektüel denilince, akla laik, solcu, sosyalist, batıcı, çağdaş… kavramlarıyla nitelendirilen kesimler ge(tiri)lmektedir. Sosyal bilimler, siyaset bilim ve iktisat gibi sahalar, bu zevata, yani “Tanrı’nın seçkin kullarına” (!) özgü olarak düşünülmektedir. Bilim, felsefe, teknoloji, düşünce, sanat, edebiyat âdeta “bu ülke”nin beyazlarına verilmiş kutsal bir “hediye”dir.

10.07.2017

Son yıllarda, cami inşaatlarının nüfusla orantılı olarak rakamsal olarak artması sonucunda çok sayıda dernek kurulmuş ve bu küçük birlikler imarın sonunda da mabedin ihtiyaçları için varlıklarını devam ettirmişlerdir. Bir kısım (sayıları az da olsa) derneklerin, asıl amaç ve hedeflerinden ziyade bir çıkar ve menfaat çarkına dönmesi ile ilgili kaygılar/söylemler bulunmaktadır. Bu da Müslüman kimliğiyle örtüşür bir durum değildir. Dolayısıyla bu derneklerin kuruluşundan esas amacının tamamlanmasına kadar geçen süreçler içerisinde (gelir ve giderlerinin) dikkatli bir şekilde kontrol ve denetimlerinin yapılmasında büyük faydalar bulunmaktadır.

10.07.2017

Mescitler, bir mektep ve okul yerleri işlevini görmüştür. Hz. Peygamber (s), hicretten sonra Medine’de, öncelikle üç yeri hazır hale getirmiştir. Mescit, okul ve (Müslümanlara ait) pazar. Ashab-ı Suffa denilen sahibilerden bazı kimseler, sadece ilim tahsili için, birçok zorluklara katlanarak Peygamber Mescidi’nin etrafındaki hücrelerde/odalarda eğitimlerini sürdürmüşlerdir. Allah’ın Elçisi (s), kadınların eğitim ve soru(n)ları için bir gün ayırmış, böylece onların yetiştirilmesinin önemine dikkat çekmiştir.

10.07.2017

Mescit ve camiler, İslâm’ın işaretini taşıyan mekânlardır. İbadet ve dua, bu ruhanî atmosferlerde daha büyük bir önem kazanır. Camide yapılan ibadet, mabedin dışında yapılan kulluktan daha hayırlı ve bereketlidir. Mükâfatı/ecri de o nispette sınırsızdır.

10.07.2017

Öfkelerini yenenler/yutanlar, kurtuluş reçetesini uygulayan saadet erenleridir. Onlar ki, sadaka ve sabır ile Allah yolunda ilerleyerek Hakk kervanına katılmışlardır. Öfkenin panzehri, affetmektir. Affetmek, ilahî ruhtan nasiplenmenin işaretidir. Bağışlama, iyilik ve hayrın anahtarıdır. Dolayısıyla af, iyilik ve hayır, Hakîm’in sevdiklerinin başında gelir. İyilikte bulunmak ve hayrı yaymak, mü’min olmanın zorunlu/iradî bir sonucudur.

03.07.2017

Öfke, hayatın “doğal” bir parçası gibi sürekli karşılaşılan ve muhatap olunan, bazen de fâili olduğumuz bir “akıl tutulması” halidir. Engellenme, incinme, tahkir, ciddiye alınmama, tehdit, şantaj ve gözdağı gibi olumsuz hallerin âdetâ “zorunlu” bir sonucu olarak ortaya çıkan tepkisel bir hareket ve tavırdır. Gösterilen tepkiler, saldırganlık, kızgınlık, hışım, hiddet, şiddet, gazap ve zulüm gibi orantılı ve orantısız şekilde tezahür eder.

30.06.2017

Beden ve ruhun “mükemmel” birleşimi olan insan, varoluşunun kutsiyetini her dâim hatırlamaz. Yeme, içme ve cinsellik insanların bedeni yönüne tekabül eden hayvanî ruhunun fiilleridir. İnsanın bir de ilâhi nefesten üflenmiş ruhu vardır ki, o da varoluşunu aşkın hakikatler için devam ettirir. O ruhtur ki, bedeni bir hapishane, bir cendere, bir hücre kabul eder. Dünya denizinin kirlerinden kurtulmak ise, bedenin/nefsin isteklerine karşı “büyük cihadı” gerçekleştirmekle mümkündür.             Dünyeviliklerle insanları terbiye etmeye çalışan zâlim ve tağutlar, özgürlük ve aşkınlığın hazzını tatmayan gâfillerdir. Güçlü ve zorbanın yanında onunla bir ve beraber olanlar, ebedî olan ve lezzetleri dünya kelâmıyla ifade edilemeyen güzellikleri göremeyecekler ve hatta kokusunu alamayacaklardır. Geçici olan, çabuk biten, sönen ve yok olan varlık ve zenginlik, Hz. İbrahim’in tevhid sancağıyla yaptığı mücadelede yerle bir oldu.

13.06.2017

Kudüs, Venedik ve Mardin, insanlığın üç kadîm şehri olarak bilinmektedir. İslâm medeniyetin önemli bir parçası, bir İslâm şehri Mardin, sadece Müslümanlara mekânlık yapmış bir coğrafya değildir. Asur, Sümer, Pers, Roma ve Bizans dönemlerinde de bir uygarlık merkezidir. Dolayısıyla farklı din ve inançların temsilcilerinin yüzyıllardır beraber yaşadığı bir şehirdir. Bu kapsamda cami, kilise, manastır, türbe, kümbet, kale ve medreseler, medeniyet göstergesi olarak varlıklarını korumuşlardır. Medeniyetleri birbirine bağlayan tarihi İpek Yolu’nun kavşağındaki Mardin, Artuklu döneminde taşın estetiğe dönüşmüş şekliyle inşa edilmiş Ulu Cami’siyle görkemini korumaktadır. Yine dördüncü yüzyılda yapımı kesme taştan inşa edilmiş Deyrulumur Manastırı gözde mekân olarak çağlara meydan okumaktadır.

01.06.2017

Aşkın kitabını yazan Hoca Ahmed Yesevî, Türkistan’dan Anadolu’ya, oradan Avrupa’ya ve bütün dünyaya erdemi, bilgeliği yaydı ve Anadolu irfânının çok farklı coğrafyalara ulaşmasına vesile oldu. Onun söylediği Hikmetler, yüzyıllar boyunca gönül dünyamızı aydınlattı ve aşkın, edebin, bilginin, hakikatin en duru ifadesi oldu. İlahiyat ve felsefe sahasında önemli çalışmaları bulunan Bayram Ali Çetinkaya, Hoca Ahmed Yesevî'nin hikmetlerini bugünün insanı için yeniden yorumluyor. Aşkın Yol(un)da İnsan, Ahmed Yesevî'nin Hikmetler'inden yola çıkarak ilim, irfan, yaratılış, akıl, nefs, inanç, kulluk, irşad ve ibadet gibi kavramlar üzerine hikmeti hedefleyen bir tefekküre davet ediyor okuru.

26.05.2017